Mijn IQ is gemiddeld. Ik ben nagenoeg rekenblind en ik heb nauwelijks ruimtelijk en technisch inzicht. Maar ik heb gevoel voor taal en voor talen. Bovendien ben ik goed in filosoferen, in motiveren en inspireren en in analyseren.

Mij valt nochtans op dat bij intelligentietesten vrijwel altijd bijna alleen maar je rekenkundige en wiskundige inzicht wordt 'gemeten' waardoor ik die proeven met een flinke korrel zout neem.

Mijn brein is dus best wel slim, maar niet heel erg slim. Ik ben geen Einstein. Kom zelfs niet in de buurt van zijn intellectuele vermogens. Volgens de IQ-testen ben ik zowaar nauwelijks slimmer dan een aap, maar ik heb reeds uitgelegd dat die testen erg eenzijdig zijn en bijvoorbeeld niet je vermogen tot filosoferen, empathiseren en anaylseren beschouwen.

Maar misschien hebben filosoferen en analyseren ook wel meer te maken met je emotionele intelligentie.

Ik kan van mezelf zeggen dat ik emotioneel hoogbegaafd ben.

Ik voorvoel (politieke, maatschappelijke en individuele) sferen en situaties en ik voel sferen, karakters en stemmingen intuïtief vaak haarzuiver aan (eerste indrukken), meestal op non-verbaal niveau. Ik weet nog dat ik een schoonbroer bij de eerste ontmoeting van A tot Z kon uittekenen, terwijl mijn zus pas na jaren achter zijn ware aard kwam. Om maar een voorbeeld te noemen.

Op alle punten kreeg ik gelijk. Niet dat ik mijn gelijk wil HALEN, maar ik HAD gelijk. Naïviteit is me daarom tamelijk vreemd (wat niet wil zeggen dat ik NOOIT naïef ben): ik krijg daar teveel informatie voor binnen, vooral als het gaat om de omgang met mensen.

Je zou het heldervoelendheid kunnen noemen, maar die term vind ik te spiritueel en te zweverig. Ik spreek liever over emotionele intelligentie, door velen ook wel hoog gevoeligheid of hoog sensitiviteit genoemd.

De Amerikaanse psychotherapeute Elaine N. Aron heeft een boek geschreven dat op mijn lijf en geest is geschreven. De titel luidt: Hoog Sensitieve Personen; hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt'. Toen ik dat boek over emotionele intelligentie las, begreep ik mezelf eindelijk. Het was alsof de schrijfster mij als leidraad had genomen voor het onderwerp van haar boek. Zij beschreef mij totaal. Een feest van herkenning en van ERKENNING! Eindelijk wist ik waarom ik doe zoals ik doe en voel wat ik voel, waarom ik altijd het gevoel had anders te zijn dan de meeste andere mensen.

Emotionele intelligentie of Hoog Gevoeligheid is geen aandoening maar een AANLEG, een EIGENSCHAP.

Emotioneel intelligente mensen zijn emotioneel slim. Ze voelen heel erg veel (juist aan) en beleven veel dingen heel erg intens.

Zie het als een huis waarvan de ramen allemaal wagenwijd openstaan. Je hoort dan alle geluiden en je voelt en ruikt de wind van buiten. Er waait van alles van buiten naar binnen. Je kan dan alles wat buiten is en wat binnen is helder beschrijven. Zo is het bij hoog gevoelige naturen. Zijn alle vensters potdicht, dan ervaar je minder van buiten en dientengevolge ook van binnen. Zo simpel is het.

Nogmaals, emotionele intelligentie is geen ziekte of kwaal, het is een aanleg. Een aanleg die door psychiater en psycholoog Carl Gustav Jung helder werd uitgelegd en beschreven.

Echter, iedere aanleg heeft plus- en minpunten. Die minpunten zijn geen ziektesymptomen, maar hele normale, negatieve verschijnselen. Alles is immers opgebouwd uit positief en negatief.

Ambitie bijvoorbeeld is enerzijds heel nuttig en mooi, maar als je die ambitie te ver doordrijft dan wordt deze eigenschap een gevaar voor jezelf en onprettig voor anderen. Zo is het met hoog gevoeligheid ook. Iemand die zijn of haar hoog gevoeligheid goed kan hanteren, zal vooral profijt trekken van deze eigenschap. Niet zelden zijn emotioneel intelligente mensen (tekst)dichters, cabaretiers, architecten, muzikanten, kunstenaars, filosofen of idealisten die de wereld een beetje mooier en bewuster maken. Ze kunnen een positieve bijdrage leveren aan de wereld, zoals ook mensen met een heel hoog IQ of mensen die goed zijn in ambachtswerk een positieve bijdrage (kunnen) leveren.

We zijn allemaal verschillend, zodat we elkaar kunnen aanvullen en kunnen helpen. Het is maar goed dat de wereld niet alleen maar bestaat uit emotioneel intelligente mensen of uit handwerklieden of uit professoren.

Emotioneel intelligente mensen kunnen wél heel erg (= EXTRA) kwetsbaar zijn, vooral als ze worden blootgesteld aan teveel stress, spanning, agressie en aan een verziekte sfeer, en als ze niet hebben geleerd goed voor zichzelf te zorgen. Immers, hoog gevoelige creaturen beleven alles zeer hevig en ze krijgen overal heel erg veel van mee (alles maakt diepe indruk, zowel externe als interne prikkels!).

De door mij eerder beschreven Elaine Aron heeft dan ook niet voor niets beschreven dat hoog sensitieve personen die als kind aan teveel negatieve emoties en situaties worden blootgesteld dikwijls angststoornissen, depressies en fobieën ontwikkelen. Zie dat maar weer eens recht te breien.

Volwassenheid betekent sowieso dat je dikwijls recht moet breien wat is krom gegroeid (conditionering, emotionele en mentale scheefgroei, trauma's).

Het is niet mijn bedoeling om mensen etiketjes op te plakken. Maar je kunt er nou eenmaal niet omheen dat iemand hoog gevoelig, introvert, autistisch, hoogbegaafd of heel erg druk (= bovenmatig energiek) is.

Echter, ik vind wél dat tegenwoordig veel teveel eigenschappen als een ziekte worden aangemerkt. FOUTE BOEL! 

Ben je erg druk, dan heb je ADHD en moet je aan de rustgevende middelen. Ben je autistisch, dan ben je zogenaamd ook niet normaal. Maar wat is normaal?

Autisme, ADD en ADHD zijn in mijn optiek geen ziekten, maar gedragingen en eigenschappen die zogenaamd 'afwijken' (= anders zijn) dan wat wij als maatschappij als norm hanteren.

Maar iedereen heeft wel wat. Echt iedereen! Mensen die als volstrekt 'normaal' worden aangemerkt, hebben misschien wel weinig empathie, weinig humor of weinig diepgang. Die 'tekortkomingen' worden niet als ziekten aangemerkt, terwijl het voor jezelf en vooral voor de ander toch heel vervelend is als je weinig empathie voelt of als je altijd doodserieus bent en als je geen greintje zelfspot bezit.

Als geen ander heb ik door mijn niet-erkende en niet-zichtbare ziekten moeten ervaren dat de meerderheid van de mens ALS MENS erg tekort schiet. Dat je op heel erg weinig begrip, JUIST inzicht en interesse kan rekenen.

Bijna iedereen is bezig zich beroepsmatig te ontwikkelen en om zoveel mogelijk geld bijeen te harken om de buren de ogen uit te kunnen steken of om het gevoel te hebben met al die bezittingen gelukkig te zijn (KANSLOOS!), maar heel weinig mensen ontwikkelen zich van binnenuit ALS MENS. En dan heb ik het niet over het volgen van spirituele cursussen of over religieuze obsessie, maar om ontwikkeling van binnenuit.

Het schort in onze samenleving (soms lijkt het meer op een TEGENleving!) dan ook vooral aan MEDEMENSELIJKHEID!

Ik geloof dat we mensen, hoe ze ook zijn, moeten zien zoals ze zijn en dat we hen zichzelf moeten laten zijn en positief dienen te begeleiden. Gelukkig gebeurt dat vaak al.

We moeten evenwel af van onze neiging om EIGENSCHAPPEN en AANLEG die wat anders is dan wat wij als norm hanteren als ziekten te beschouwen en om TE SNEL pilletjes in mensen met autisme of met een hoge energie te duwen.

Medicatie kan soms helpen en is in sommige gevallen onontbeerlijk, maar we maken er ons te vaak veel te gemakkelijk vanaf en ontslaan onszelf door die gemakzuchtige medicijnisering van de plicht om als begeleiders en om als individu te leren omgaan met bijvoorbeeld autisme, ADHD, ADD, manisch-depressiviteit en hoog gevoeligheid.

Ik geloof dat ieder mens speciale kwaliteiten heeft en dat ook iedere eigenschap specifieke voordelen en pluspunten herbergt. Die voordeeltjes en pluspunten moeten we zien en uitbuiten!

Echter, ik zie vaak dat de opvoeders het STRUCTUREEL he-le-maal verkeerd aanpakken waardoor een kind met bijvoorbeeld ADHD, fobische neigingen, een hoge angstgraad of autisme wordt verpest en zich negatief ontwikkelt.

Er zijn mensen die hun autistische kind vijf uur per dag achter de computer agressieve oorlogsspelletjes laten spelen... Ik noem maar wat. Wat verwacht je dan van de ontwikkeling van je kind? Maar ook scholen (= individuele leraren en/of het algemene beleid) gaan dikwijls de mist in als het gaat om de juiste aanpak. Ieder mens is een product van zijn genen in combinatie met de omgevingsfactoren. Zorg voor een goede atmosfeer en je voorkomt veel onheil: negatieve eigenschappen worden dan niet zo sterk, terwijl de positieve eigenschappen van een mens dan boven komen drijven. Zo simpel is het!

Let wel: iedere opvoeder is ook een leerling. Opvoeden moet je leren en je moet jezelf voortdurend bijspijkeren, ook als je reeds heel goed bent in opvoeden.

We zijn mensen en maken voortdurend 'fouten'. ikzelf heb als vader fout op fout gestapeld en doe dat nog. MAAR IK BEN WEL ALTIJD BEREID DIE FOUTEN TOE TE GEVEN EN TE HERSTELLEN! 

We kunnen onszelf constant verbeteren, ook als we ergens al heel goed in zijn. Bovendien zijn we ons niet altijd bewust van de impact van ons gedrag op anderen. Het is ook daarom dat je gezond-kritisch moet blijven op jezelf en dat je altijd in alle eerlijkheid naar jezelf dient te kijken. Je ziet dan je plussen EN je minnen.

Het is geen schande om in te zien dat je voortaan bijvoorbeeld wat minder moet vloeken in het bijzijn van anderen en al zeker in het bijzijn van je kind. Mensen nemen constant dingen van elkaar over!

Denk niet dat je al bent voltooid, als mens, als werkgever, als werknemer, als leraar, als schooldirecteur, als ouder. We zijn nimmer voltooid.

Mensen die menen dat ze het eindstadium al hebben bereikt en dat ze alles weten en alles goed doen, zijn een gevaar voor zichzelf en voor anderen.

Terug naar de rode draad van dit artikel: emotionele intelligentie. Nogmaals, het is GEEN aandoening, kwaal of ziekte.

Als ik mijn eigen emotionele intelligentie erbij pak, dan kan ik concluderen dat ik door deze eigenschap tamelijk veel mensenkennis heb, dat ik mensen en situaties snel juist inschat en dat ik goed kan filosoferen en kan analyseren. Bovendien bulk ik van de empathie, waardoor ik zelfs mijn tegenstanders en tirannen als Hitler en Bin Laden kan begrijpen (maar ik hoef hen dan nog niet leuk te vinden. Echter, begrip maakt zachter).

Gevoelige mensen denken dikwijls veel na: wie veel voelt gaat over die gevoelens nadenken, en omgekeerd (het wordt een vicieuze cirkel).

Natuurlijk zijn er ook valkuilen, maar daar kun je mee leren omgaan. Ik moet er bijvoorbeeld voor waken om niet bij alles dat ik voel even serieus en lang stil te staan en niet overal zo diep over na te denken. Als je weet wat je zwakke plekken zijn, dan kun je die beschermen.

Ik merk dat ik intenser kan genieten van dingen (dan niet-hoog gevoelige mensen) en dat ik intenser pijn voel. Ik ben blij met wie ik ben en met deze eigenschap. Het is een mooie eigenschap. Niet mooier dan andere eigenschappen, maar het is goed zoals het is.

Helaas is de maatschappij en zijn bijvoorbeeld scholen en werkgevers maar ook artsen en psychologen zich nog helemaal niet voldoende bewust van wat emotionele intelligentie is.

De meeste mensen hebben nog nooit van deze term gehoord, laat staan dat ze weten wat het inhoudt. Ik heb zelfs psychologen gesproken die niet weten wat emotionele intelligentie inhoudt en die geen zin hebben zich erin te verdiepen. 

Sommigen vinden het  allemaal maar lulkoek - die hoog gevoeligheid - of ze nemen niet de moeite zich erin te verdiepen, omdat ze menen dat die in hun ogen overgevoelige mensen zich van alles verbeelden.

Dat is een gemiste kans. Sla het werk van Jung hierover er maar eens op na!